Familie de Leeuw den Bouter

Een naambordje ergens op een deur in Rotterdam gaf de aanzet tot het zoeken naar familie met dezelfde achternaam. En al die gevonden namen hebben inmiddels een plaatsje gekregen in de stamboom van de familie de Leeuw de(n) Bouter. Mocht u als lezer onvolkomenheden aantreffen dan horen wij dat natuurlijk graag.In het begin zijn we enorm geholpen door een document van Jan Arie de Leeuw den Bouter uit Schoonhoven. Zijn kennis heeft hij in 1992 gebundeld in een document genaamd TAKKEN AAN EEN STAM; BLAADJES AAN EEN TAK. Dit document is verspreid onder veel takken van de familie. Enkele foto's van de eerste naamdragers en een poldermolen, welke het erfgoed liet zien, sierden de omslag. Helaas hebben we zijn analyse over de oorsprong van onze familienaam geweld aan moeten doen. Jan Arie schreef: "Verder onderzoek levert de familienaam niet op. Pieter is misschien de eerste die zich zo noemde. Hij woonde bij de streek "den bout" bij Hardinxveld. De toevoeging "den Bouter" heeft hij misschien gekozen om zich te onderscheiden van de stam "de Leeuw", een meer voorkomende naam. Maar ook Jan Arie hield een slag om de arm door het woordje misschien tweemaal te gebruiken. Feit is wel dat Pieter inderdaad de eerste was die zich zo mocht noemen. Ook de poldermolen op het schilderij, volgens Jan Arie ergens tussen Hardinxveld en Gorinchem is nog niet gevonden. Het gaat hier om de molen op het schilderij, waarvan bij veel familieleden een kopie is te vinden. Duidelijk is inmiddels dat deze molen, als het al geen fantasiemolen is niet in de Alblasserwaard heeft gestaan. Wel was Pieter korenmolenaar in o.a. Ransdorp. Een dorp vlak boven Amsterdam. Daarover later meer. Verder hebben we veel hulp gekregen van andere genealogen, historische verenigingen en molendeskundigen. En natuurlijk hebben wij ook veel hulp ontvangen van betrokken familie leden. HET GESLACHT DE LEEUW DE(N) BOUTERHet geslacht de Leeuw de(n) Bouter is ontstaan in 1770. Of het een verschrijving was, of een bewuste keus dat schrijft de geschiedenis niet, maar Pieter (1) werd gedoopt als Pieter de Leeuw, met als vader Willem de Bouter en als moeder Barbera de Leeuw. Je zou kunnen zeggen; Pieter de Leeuw is eigenlijk een voornaam. Omdat Napoleon toen nog niet in de Nederlanden was neergestreken was het destijds nog mogelijk om, als het een verschrijving was, dit alsnog te corrigeren. Dat dit niet is gebeurd bevestigd het vermoeden dat dit een bewuste keus is geweest. Pieter, geboren op 3 augustus 1770 te Schoonhoven is dus onze lijnvader. Zijn broers en zussen droegen de achternaam de Bouter. De familienaam bestaat op 3 augustus 2020 250 jaar. Zijn oudste zus Elisabeth de Bouter (1767-1817) huwde op 14 april 1793 met Willem van de Berg. Zijn jongere broer Johannes (1772-1843) huwde op 7 juli 1805 in de Vuursche met Rijkje Oosterbeek. Johannes was op dat moment beroepen als predikant te Tull en 't Waal. Later is Johannes predikant geweest in Nunspeet (destijds gemeente Ermelo). Een straatnaambordje in Nunspeet herinnert ons daar nog aan. Verder waren er nog twee jongere broers; Willem en Gerrit. Hierover hebben we (nog) niets kunnen ontdekken. De vader van deze kinderen Willem de Bouter overleed in 1826 in Nunspeet in het huis van Johannes de Bouter. De moeder Barbera de Leeuw overleed op relatief jonge leeftijd (mei/juni 1774).Pieter (1) is grotendeels opgevoed door zijn stiefmoeder en oma. Dat kan de reden zijn geweest voor het behouden van zijn doopnaam. Als een eerbetoon aan zijn moeder zodat men niet zou denken dat hij de zoon was van vaders tweede vrouw Lijsbeth Corporaal waarmee hij vrij kort na het overlijden van zijn vrouw Barbera is getrouwd (6 november 1774). Met Lijsbeth kreeg Willem de Bouter nog een zoon Willem Gerrit (1777). Lijsbeth was een bekende van de familie, zij was vaak getuige bij de doop van de kinderen van Pieter en Barbera.Pieter (1) trouwde met Johanna de Ronde op 3 april 1795 te Amsterdam. Hier zijn wel wat misverstanden over omdat er ook aanwijzingen zijn die er op wijzen dat dit in Haastrecht heeft plaatsgevonden. Wel is het zo dat de verplichte kerkelijke (3 zondagen) afkondiging van het huwelijk in Haastrecht heeft plaatsgevonden en in het Amsterdamse boek zijn doorgestreept. Het huwelijk is echter in Amsterdam gesloten op acte van de predikant van Haastrecht. De kerkdienst in Amsterdam stond onder leiding van dominee Meiboom. Als je naar de geboorte datum van hun eerste dochter Barbera Lijsbet kijkt, kun je je voorstellen dat ze versneld zijn getrouwd. In de stamboom kun je zien dat het echtpaar tien kinderen heeft gekregen. Zeven daarvan zijn tijdens het huwelijk van Pieter en Johanna overleden. Voor de liefhebbers: https://archief.amsterdam/…/ondertrouwreg…/zoek/query.nl.pl…Hun kinderen:Barbera Lijsbet de Leuw de Bouter  ged. te Amsterdam op 6 september 1795, getuige: Willem de Bouter en Lijsbet Corporaal. Barbera Lijsbeth is begraven op 6 oktober 1806, 24 dagen voor Barbera (2) geboren werd.Beatrix de Leeuw de Bouten  ged. te Amsterdam 16 juli 1797. Zij is overleden op 29 november 1808 te Ransdorp. Beiaterus de Bouter, gedoopt op 14 juli 1799 in de Amstelkerk te Amsterdam, overleden mei 1800 te Amsterdam. Willem de Bouter ged. te Amsterdam 14 juli 1799 in de Amstelkerk, getuige: Willem de Bouter en Leijsbet Korporaal. Pastor: Anthonij van Eijken. Willem overleed in 1822.Cornelia de Leeuw de Bouter geb. 10 december 1801 te Amsterdam en ged. 12 december 1801 in de Eilandskerk eveneens te Amsterdam, getuige: Cornelis de Ronde en Beatrix van der Hout. Pastor: Dirk Cornelis van Voorst.Pieter de Leeuw de Bouter, geboren 1803.Hij is begraven op 9 augustus 1803 op het Noorderkerkhof te Amsterdam.Barbera de Leeuw de Bouter geb. 30 oktober 1806 te Ransdorp  Zij is overleden op 12 januari 1848 te Ammerstol.Pieter de Leeuw de Bouter (2), geb. 18 mei 1811 te Ransdorp en aldaar gedoopt op 9 juni 1811. Pieter overleed op 6 november 1837 te Groot-Ammers.Johanna Catharina de Leeuw de Bouter, geb. te Nieuwpoort op 14 december 1813.Cornelis de Leeuw de Bouter, geb. te Groot Ammers op 13 april 1819.Bij Willem de Bouter (1799-1822), zoon van Pieter(1) valt m.b.t. de familienaam nog iets bijzonders op. Deze zoon van Pieter(1) wilde ook de toevoeging "de Leeuw" voor zijn zoon behouden. Dat is in het jaar dat deze jongen overleed, 1827 door de Arrondissementsrechtbank te Gorinchem geschrapt.Het gezin van Pieter en Johanna vertrok op enig moment naar Ransdorp (oktober 1803), een dorp dat ten Noord-Oosten van Amsterdam lag  Pieter kocht daar de molen van Maria Hadderat, weduwe van molenaar Jan Jansz Walboom. Economische omstandigheden waren er de oorzaak van dat het gezin rond 1813 Ransdorp verliet en terug ging naar hun geboortestreek aan de lek. Om precies te zijn naar Gelkenes waar Pieter ook bekend stond als korenmolenaar. Dit dorp (Gelkenes) viel eigenlijk (onder Groot-Ammers, en in de periode 1812 tot 1817 viel Groot-Ammers weer) onder Nieuwpoort. De molen in Ransdorp werd bij een brand in 1814 verwoest.  Daarvoor had Pieter de molen reeds (1813) verkocht aan Arij Recourt, terwijl zijn vader Anthonij Recourt op zijn beurt molen de Pauw te Gelkenes aan Pieter had verkocht. Samen met zijn zoon Willem is hij daar tot 1821 korenmolenaar geweest. Hij heeft de molen toen verkocht aan Jan Spruijtenburg. * Pieter de leeuw de Bouter (2) geb. 18 mei 1811 te Ransdorp huwde Cornelia Verheul. Op 6 november 1837 overleed hij terwijl zijn vrouw in verwachting was. Binnen 300 dagen na zijn dood en geecht door zijn grootouders Pieter en Janna, beviel Cornelia Verheul op 21 juni 1838 van een tweeling. Een dochter Cornelia en een zoon Pieter (3). De familienaam bleef voortbestaan. Het Erfgoed.Volgens overleveringen zou de familie in goede doen zijn geweest en in het bezit van een rijk erfgoed. Vermoedelijk kwam dat bezit van de familie de Bouter. Het bezit van een molen door Pieter en het feit dat Pieters broer Johannes de Bouter predikant was wijzen in die richting. In beide gevallen was daar wel enig kapitaal voor nodig. Zowel voor de aanschaf van een molen als voor de studie van predikant. Pieter (3) trouwde op 3 juni 1859 met Pieternella den Breejen. Petra stierf kort na de geboorte van haar tweede dochter op 11 oktober 1861. Op 14 december 1861 trouwde hij voor de tweede keer, nu met Teuntje Klop. Het huwelijk had 7 kinderen waarvan er twee jong zijn gestorven. Het is bij deze Pieter (3) dat de naam de Bouter, den Bouter werd. De reden hiervoor is niet duidelijk. Het zou een verschrijving kunnen zijn. Pieter woonde nl. in Hardinxveld. Daar kent men een wijk (buurtschap) dat de naam Den Bout draagt. KorenmolensWe keren even terug naar Pieter (1). Aanvankelijk zouden Pieter en Johanna dus in Haastrecht trouwen. En hoewel daar ook de verplichte aankondiging in de kerk plaatsvond werd het Amsterdam waar het kerkelijk huwelijk in 1795 plaats vond. Vanwaar die plotselinge verandering? Kon Pieter daar aan het werk? Voor de familie is het schilderij met de (polder)molen al jarenlang een belangrijk onderdeel van onze familiegeschiedenis. Jan Arie schreef in 1992 in zijn document al over een rijk erfgoed, waar de molen op het schilderij deel van uit maakte. De plaats en naam van de molen is tot op heden (nog) niet gevonden. Zou deze dan in Amsterdam hebben gestaan, en zou Pieter (1) daar als molenaar hebben gewerkt? Pieter (1) en zijn vrouw gingen in 1795 naar Amsterdam, en pas in 1803 betrokken zij de korenmolen in Ransdorp. Er zat dus een gat tussen van 8 jaren. Een van onze trouwe helpers, zocht en vond een molen in Amsterdam waar Pieter (1) mede-eigenaar van was geweest. Maar het bleek een korenmolen (geen poldermolen), die op 20 mei 1800 werd gekocht door Pieter (1) samen met Jacobus de Pauw, elk voor 50%. De korenmolen had als naam "Het Schaap/het Lam" en stond buiten de Haarlemmerpoort op Honderd Roeden afstand. Een roeden was 3,767 meter vanaf de Haarlemmerpoort. Deze een honderd roe is een begrip geworden in de geschiedenis van de Nederlandse Spoorwegen omdat vanaf deze plek op 20 september 1839 de eerste trein in Nederland naar Haarlem vertrok. Eigenlijk reed deze trein niet van Amsterdam, maar van Sloten naar Haarlem. Van de 8 jaren zijn er nu 3 ingevuld, nog 5 jaren te gaan. Dat we in die periode ook de poldermolen (van het schilderij) in Amsterdam e.o. zullen vinden achten molendeskundigen vrij klein. Het type molen komt namelijk alleen voor in Groningen en Zuid-Holland. Al onze bevindingen kunt u terug lezen op de website: kinderenvandemolenaar.nl Wordt vervolgd. Edith en Ton de Leeuw den Bouter